Lạp xưởng, một món ăn với những hương vị đậm đà, đặc trưng. Sự kết hợp các nguyên liệu và gia vị một cách hài hòa tạo nên một món ăn vô cùng hấp dẫn mà nhiều người khi thưởng thức sẽ không quên được. Những thông tin sau sẽ giải thích rõ về nguồn gốc, bí quyết về cách làm lạp xưởng và thông tin liên quan về món ăn này.
Nguồn gốc xuất xứ của món ăn
Món ăn có xuất xứ nguồn gốc từ Trung Quốc, những năm trước trước công nguyên. Ta thường sẽ thấy xuất hiện nhiều vào những dịp lễ, dịp Tết Nguyên Đán vì độ phổ biến của nó không chỉ riêng ở Trung Quốc mà còn ở nhiều nước khác trên thế giới, có cả Việt Nam. Và những tỉnh miền vùng núi Tây Bắc là nơi có cách làm lạp xưởng được xếp vào hạng ngon nhất ở Việt Nam: Cao Bằng, Lạng Sơn, Long An,…
Lạp xưởng là một món ăn được rất nhiều người yêu thích, hay nó còn có tên gọi khác là lạp sườn. Với món ăn có nguồn gốc từ Trung Quốc thì cái tên của nó được phiên dịch ra nghĩa là ruột bôi sáp, ruột nhồi.
Cũng vì ý nghĩa của cái tên, mà nguyên liệu chính của món ăn này thường được làm chủ yếu từ thịt heo nạc xay nhuyễn rồi trộn chung với gia vị và rượu để lạp xưởng không bị chua, sau đó sẽ được nhồi vào ruột heo và chính bằng cách để lên men tự nhiên.
Bật mí nhanh cách làm lạp xưởng thơm ngon
Với món ăn đã xuất hiện từ rất lâu, trải qua thời gian dài, thì chắc hẳn chúng cũng có những sự thay đổi trong cách chế biến, đa dạng hóa với những công thức, thành phần khác nhau. Nhưng chúng vẫn giữ được hương vị đặc trưng và thơm ngon của nó. Vậy có bí quyết cách làm lạp xưởng nào là thơm ngon nhất và giữ được trọn hương vị của chúng?
Nguyên liệu chế biến
Cách làm lạp xưởng không thể thiếu những nguyên liệu quan trọng sau:
- Thịt nạc vai
- Mỡ đường
- Rượu mai quế lộ
- Những loại gia vị thông dụng: muối, đường, hạt nêm, bột ngọt,…
- Lòng non
Sơ chế món ăn
Sau khâu lựa chọn nguyên liệu, tiếp đến là cách làm lạp xưởng. Thịt heo nên được rửa sạch trước với nước muối, thấm khô bớt nước bằng khăn lau, sau đó thái hạt lựu. Mỡ heo cũng được thái hạt lựu như thịt, rồi ướp với đường, phơi nắng để cho phần mỡ được trong hơn.
Tiếp theo trong cách làm lạp xưởng ta trộn tất cả lại cùng với một số loại gia vị: nước tương, muối, đường và rượu mai quế lộ. Để lạp xưởng được thấm gia vị hơn, ta ướp chúng khoảng 3 tiếng, và nên đảo đều tay trong quá trình ướp thịt.
Trong lúc chờ thịt được ngấm, ta làm sạch lòng non, bóp sơ qua với muối, rồi rửa lại với rượu trắng để khử mùi của lòng, vớt ra ngay và để cho lòng ráo nước.
Nhồi hỗn hợp trên vào lòng non
Để dễ dàng hơn, ta có thể sử dụng dụng cụ chuyên dụng trong cách làm lạp xưởng để nhồi thịt một cách thuận tiện nhất. Hoặc nếu trường hợp không có, bạn có thể cho hỗn hợp này vào một vỏ chai nước, cắt một lỗ ở phần đầu chai, rồi buộc đoạn đầu lòng vào miệng chai, sau đó vặn chặt bằng nắp chai mà ta đã đục thủng lỗ trước đó. Bằng cách này, cũng giúp cho việc nhồi thịt vào lòng non một cách đơn giản và nhanh hơn.
Phơi khô lạp xưởng
Sau bước trên, trong bí quyết cách làm lạp xưởng thì cho ít rượu trắng vào một nồi nước thật sôi đã được đun, thả lạp xưởng, đảo sơ rồi vớt ra ngay, để ráo nước. Dùng kim châm vào từng cây, phơi ở những nơi thoáng mát, có nắng tốt, đôi lúc trở đều. Tùy vào độ nắng nhiều hay ít, thấy, thông thường thời gian phơi khoảng từ 3 – 5 ngày.
Nên kết hợp cách làm lạp xưởng với món gì
Với nguyên liệu là lạp xưởng thì ta có thể kết hợp với những món ăn gì? Sau đây là một số món ăn nên kết hợp lạp xưởng vô cùng thơm ngon, bổ dưỡng mà bạn nên biết để thực hiện trong bữa ăn của mình.
Cơm chiên dương châu
Một món ăn khi nhắc đến đã thấy sự cồn cào trong bụng. Món ăn nhanh, gọn nhưng vô cùng ngon miệng. Chỉ cần những nguyên liệu có sẵn trong nhà, cũng đủ để chế biến ra được món ăn này. Với cái tên như vậy thì cơm là thành phần không thể nào thiếu, 2 quả trứng gà, cà rốt, đậu cô ve, cùng với những gia vị quen thuộc và lạp xưởng là nguyên liệu không thể thiếu trong món ăn này..
Cơm nguội bạn có thể cho vào tủ lạnh trong 30 phút để ráo hết nước, khi chiên sẽ không nhão và tơi ngon hơn. Cà rốt, đậu cô ve, lạp xưởng thì thái cắt hạt lựu. Trứng cho vào chén, nêm một ít gia vị rồi đánh đều. Cho hành, tỏi đã băm vào chảo, trộn sơ đều, sau đó thêm cà rốt, đậu, lạp xưởng và xào cho chín, tiếp theo thêm cơm vào để chiên.
Trứng gà đã được đánh cho vào rồi nêm thêm ít gia vị, đảo đều liên tục là ta đã có một món ăn thơm ngon và bổ dưỡng rồi. Cuối cùng cũng có thể cho thêm ít hành lá, và tiêu lên trên rồi tắt lửa để món ăn thêm màu sắc, trang trí đẹp hơn.
Lạp xưởng sốt tắc
Món ăn này thoạt nghe đã thấy được sự mới lạ và đặc biệt. Để chế biến món này, ta cần có nguyên liệu chính vẫn là lạp xưởng, rau mùi, ớt, tắc, sữa chua, nước cốt cam, cùng với những gia vị quen thuộc.
Món ăn nào cũng vậy, cái hồn cái tinh túy của chúng luôn nằm ở nước sốt, nước chấm với cách làm lạp xưởng đây cũng chính là công đoạn quan trọng. Đầu tiên, ta ngâm lạp xưởng vào nước cho mềm, để lên chảo dầu chiên đều các mặt. Sau đó bày ra dĩa. Phần tinh túy của món này là ở nước sốt, nên phải chuẩn bị thật kỹ theo công thức thì món ăn mới lột tả được hương vị của nó.
Tắc bỏ hạt và thái hạt lựu, trộn chung với sữa chua, nước cốt cam, tương ớt, hạt tiêu, và ớt đã được băm nhuyễn. Sau khi xong bước này, ta chỉ cần rưới nước sốt lên trên dĩa đã bày sẵn và trang trí thêm vài nhánh rau mùi, vài lát ớt là đã có thể thưởng thức món ăn này.
Ngoài 2 món trên, bạn cũng có thể chế biến những món ăn khác tùy theo khẩu vị như: lạp xưởng xào tỏi, sốt cà chua, xào cải ngồng hay có thể nướng cùng với rau củ,…
Phân loại lạp xưởng trên thị trường
Lạp xưởng có rất nhiều loại khác nhau trên thị trường. Các loại được phân biệt bằng những nguyên liệu được làm từ nó. Từ những nguyên liệu đó, mà mỗi loại sẽ có những hương vị và đặc điểm riêng như sau:.
Lạp xưởng heo
Khi nhắc đến lạp xưởng, ai ai cũng sẽ nghĩ ngay đến cách làm lạp xưởng từ thịt heo. Mỗi nơi sẽ có những công thức ướp riêng biệt để tạo nên độ đặc trưng riêng của từng nơi. Có nơi thêm ít rượu trắng, nơi thêm mai quế lộ.
Cách làm lạp xưởng heo là đặc sản của các tỉnh miền Tây hoặc bạn còn có thể bắt gặp món này với tên gọi phiên bản khác là lạp xưởng gác bếp ở các vùng núi Tây Bắc.
Lạp xưởng bò
Cách làm lạp xưởng bò có xuất xứ từ nơi nổi tiếng với món đường phèn, thốt nốt là xứ Châu Đốc. Để tăng thêm độ ngon của món ăn này, phải lựa chọn những phần thịt bò ngon như bắp, nạc,..rửa sạch với rượu để loại bỏ mùi hôi của nó. Băm nhỏ rồi trộn với gia vị, nhồi tất cả hết vào ruột bò.
Theo như người dân địa phương, khi thực hiện đúng cách làm lạp xưởng và tiến hành phơi càng lâu đồ ăn sẽ có mùi vị càng ngon hơn. Thịt được nướng trên than hồng sau khi phơi, tỏa hương ngào ngạt, thấm đậm vị béo bùi của mỡ bò, vị chua nhè nhẹ. Tất cả tạo nên một món ăn hết sức mới lạ, đặc biệt, khiến ai cũng mê mẩn.
Lạp xưởng tôm
Một món ăn được chế biến từ những con tôm đất cỡ lớn, tươi ngon, được bóc vỏ rồi băm nhuyễn, trộn với những loại gia vị truyền thống. Cách làm lạp xưởng tôm này vô cùng quen thuộc ở Cần Giuộc – Long An. Sau khi chế biến có màu hồng đẹp mắt, vị ngon ngọt tự nhiên của thịt tôm cùng với những hương vị đậm đà. Cũng vì những hương vị đó, món ăn này cũng là một niềm tự hào về văn hóa ẩm thực ở Cần Giuộc – Long An.
Lạp xưởng trứng muối
Khác với những loại lạp xưởng trên, cách làm lạp xưởng trứng muối tạo ra thành phẩm là màu sắc đỏ hồng của thịt tươi, hương thơm ngào từ rượu đặc chế, xen lẫn vào đó là chút màu vàng từ trứng muối béo và bùi. Chính vì sự tươi ngon và mới lạ đó, món ăn này dần trở nên phổ biến,và được nhiều người lựa chọn để làm quà.
Lạp xưởng khác gì so với xúc xích
Lạp xưởng là một món ăn rất được yêu thích, và phổ biến, nhưng mọi người cũng nhầm lẫn món này với một món ăn khác là xúc xích. Vậy giữa hai món này, để phân biệt nó thì có những điểm khác nhau như thế nào?
- Về thành phần, cả lạp xưởng và xúc xích đều có thịt heo, mỡ heo, chất điều vị, muối, đường,.. Nhưng ở lạp xưởng thì có thêm ruột heo, điều này không có ở xúc xích.
- Hương vị hai món này có phần tựa tựa nhau, đều có vị béo và thơm. Nhưng độ béo ở xúc xích thì ít hơn và trong cách chế biến của nó có những nguyên liệu đa dạng hơn. Đối với lạp xưởng thì độ béo nhiều hơn, nguyên liệu cũng đơn giản hơn so với xúc xích.
- Màu sắc thì xúc xích có màu nâu, vàng, nâu nhạt. Còn lạp xưởng thì đỏ tươi, đỏ đậm. Chính sự khác nhau về màu sắc này sẽ giúp cho bạn dễ dàng phân biệt giữa lạp xưởng và xúc xích.
- Về cách chế biến món ăn, xúc xích có thể ăn ngay sau khi mở bao bì sử dụng, nhưng đối với lạp xưởng thì không. Khi ăn lạp xưởng, bạn phải chiên hoặc chế biến thành những món ăn khác nhau thì mới có thể thưởng thức.
- Giá của nó thường sẽ đắt hơn so với xúc xích.
Kết luận:
Lạp xưởng là một món ăn rất ngon và được người yêu thích. Khi thưởng thức miếng lạp xưởng ta sẽ cảm nhận được vị ngọt tự nhiên, hòa quyện cùng với sự béo ngậy từ mỡ heo. Những thông tin trên cũng phần nào đã giúp bạn hiểu thêm món ăn này về nguồn gốc, cách làm lạp xưởng cũng như sự kết hợp độc lạ của nó tạo nên những món ăn khác vô cùng hấp dẫn.
